W Sirmione nad jeziorem Garda, przy Via Caio Valerio Catullo, czyli ulicy Katullusa, rzymskiego poety również związanego z tym malowniczym miasteczkiem, tyle, że znacznie wcześniej (87/82-54 r p.n.e.) stoi dom należący ongiś do "primadonny stulecia", Marii Callas. Sto lat upłynie też 2 grudnia 2023 r. od jej przyjścia na świat w rodzinie greckich emigrantów - na chrzcie w prawosławnym kościele na nowojorskim Manhattanie otrzymała imiona Maria Anna Cecilia Sofia. Jej ojciec ze względów praktycznych zmienił nazwisko z Kalogeropulos na Kalos, a potem Callas. I pod tym ostatnim nazwiskiem "La Divina", czyli "Boska" artystka potem występowała - choć w greckiej ojczyźnie wracała do nazwiska przodków. Po sukcesach na scenach Aten, Nowego Jorku i dwa lata po debiucie w Italii poślubiła majętnego, włoskiego przemysłowca Giovanniego, Battistę Meneghiniego, który przez cały okres ich małżeństwa (1949-1959) pełnił rolę jej impresaria, zawieszając "na kołku" własną działalność. W tym też czasie nabył za 60 milionów włoskich lirów, liczącą 780 mkw i 21 pokoi piękną willę w Sirmione, gdzie żona mogła wypoczywać latem nad wodami największego jeziora Italii: https://www.youtube.com/watch?v=U8gn1M0Tm_Q Maria przyjeżdżała nad Gardę regularnie między 1952 a 1958 r., w szczycie swojej kariery, aby uciec od tłumów, dziennikarzy, całego świata, ale też, aby choć przez chwilę zakosztować "normalnego życia". Wakacyjny czas wykorzystywała na kąpiele termalne w tutejszych źródłach, spacery po wąskich uliczkach miasteczka i zakupy w butikach oraz dolce far niente w Caffe' Grande Italia: O tym, jak przywiązała się do tego miejsca świadczą słowa: "chciałabym zakończyć życie i być pochowaną w Sirmione, w tym ziemskim raju". Los chciał jednak inaczej, gdyż w 1958 r. poznała miłość swojego życia, Arystotelesa Onassisa. Ponoć właśnie w domu nad jez. Garda oznamiła mężowi, że porzuca go dla greckiego miliardera. Bardzo liczyła, że "jej" Ari ją poślubi - tymczasem ten ożenił się z Jackie Kennedy, wdową po zamordowanym prezydencie USA, Johnie Kennedym. Co prawda wrócił po latach do Marii, a ta mu wybaczyła, jednak to właśnie Onassis sprawił, że przedwcześnie zakończyła karierę sceniczną, zapadła na depresję, próbowała odebrać sobie życie i straciła wymarzone dziecko. Callas obdarzona była niezwykłą wręcz, trzyoktawową skalą głosu i fantastyczną techniką, co umożliwiało jej swobodne poruszanie się w każdym praktycznie repertuarze operowym. W dodatku dysponowała wyjątkowym talentem aktorskim. Włoski pisarz, dramaturg, reżyser-skandalista Pier Paolo Pasolini obsadził ją w głównej roli swojego filmu "Medea", zrealizowanego na podstawie tragedii Eurypidesa https://www.youtube.com/watch?v=t2f9AjQ2ebc). Callas zmarła w Paryżu w 1977 r. Dziś budynek sirmiońskiego "azylu" gwiazdy znajduje się co prawda w rękach prywatnych, podzielony na osobne apartamenty, ale na otaczającym go murze zamieszczono stosowną informację o słynnej, dawnej mieszkance. Willa pozostała od tamtych czasów w niezmienionym kształcie, podobnie jak pełen środziemnomorskiej roślinności ogród-park wypełniony rzeźbami bóstw stylizowanych na greckie oraz basen w kształcie jeziora Garda, którego budowę zleciła sama Callas. Oto jej unikatowe zdjęcie w salonie, przy fortepianie: Domu nie można na co dzień zwiedzać, ale otwiera podwoje w czasie, gdy w jego wnętrzach organizowane są rozmaite wydarzenia artystyczne. Można je znaleźć wśród kalendarza imprez na stronie lokalnej organizacji turystycznej https://visitsirmione.com/en/what-to-see/art-and-monuments/villa-callas/ W miasteczku są też inne miejsca przypominające o pobytach artystki, jak na przykład noszący jej imię park miejski, dom kultury czy Tavernetta Maria Callas: Gdy Callas przyjeżdżała do Sirmione - za każdym razem musiała widzieć fortecę Scaligerich z II poł. XIV, będącą bez wątpienia "wizytówką" kurorciku turystycznego dla majętnych, jakim jest Sirmione. To jeden z najlepiej zachowanych, średniowiecznych zamków w Italii, w 2019 r. nr 22 na liście najczęściej odwidzanych atrakcji Włoch. Obiekt można zwiedzać: Odwiedziłam Sirmione ponownie dosłownie przed dwoma dniami, w czasie podróży z grupą po północnej Italii. Wysyłam Wam z tego prześlicznego miejsca dużo słońca: (Zdjęcia z Sirmione - Autorka, zdjęcia Marii Callas i Arystotelesa Onassisa - Wikipedia i Brescia oggi, karykatura - Oleg Karuvits, Wikipedia)