„Lukka nie ma dzisiaj dobrej prasy w przewodnikach
i książkach turystycznych” - zauważył już Jarosław Iwaszkiewicz w swoich „Podróżach do
Włoch”. I dodał: „-Szkice Heinego powinny wystarczyć do ustalenia sławy tego
miasta”. Jak widać, nie wystarczyły. Lukka pozostaje nadal w cieniu pizańskiego
Piazza dei Miracoli, Placu Cudów z bynajmniej nieprzereklamowaną Torre Pendente
czyli Krzywą Wieżą oraz Katedrą-Duomo, utrwaloną w pierwszych kadrach filmu „Good
morning Babilonia”. A już z pewnością „kasuje” ją na wstępie pyszniąca się
swoimi skarbami Florencja. Tymczasem gdy przekroczyłam granice Lukki, urzekła
mnie jej niezwykła atmosfera – gdzieś w powietrzu wisiały strofy Gabriele D’Annunzia
o Miastach ciszy.
W tym naturalnie o Białej Lilii, Ilarii del Carretto, pochowanej
w Chiesa di San Martino- kościele św. Marcina. Jej dzieje przypominają poniekąd
inną historie miłosną, która wydarzyła się tysiące kilometrów stąd, w Indiach.
Ale po kolei. Pan Lukki Paolo Guinigi, władający miastem przez pierwsze trzy
dziesięciolecia XV wieku słynął jako obyty w świecie – przebywał kolejno w
Londynie i Flandrii – kolekcjoner sztuki, zwłaszcza arrasów i damasceńskiej
stali oraz kobiet. Do czasu, gdy w progu jego pałacu nie pojawiła się
młodziutka Ilaria del Carretto, potomkini markizów Savony. Paolo, już wcześniej
raz żonaty, stracił dla ślicznej dziewczyny głowę od pierwszego wejrzenia i
ochoczo ją poślubił. Zwłaszcza, że sam pochodził nie z tak dobrej rodziny jak
Ilaria. Ich pożycie układało się szczęśliwie. W rok po zawarciu związku
małżeńskiego Ilaria wydała na świat syna Ladislao, Władysława, w następnym
nosiła już pod sercem córeczkę. Niestety, zbyt szybka druga ciąża przyniosła
nieoczekiwane komplikacje i jakkolwiek córeczka, której pośmiertnie dano imię
Ilaria, przeżyła, matka już niestety nie. Oszalały z bólu Paolo zamówił pośmiertny
pomnik nagrobny u samego największego mistrza epoki, Jacopo della Quercia.
Wyrzeźbił on z białego, karraryjskiego marmuru prawdziwe arcydzieło uważane za
największe osiągnięcie sztuki funeralnej tamtych czasów. Postać Ilarii w
powłóczystej szacie wydaje się bowiem pogrążona w śnie: delikatnie uchylone
wargi, oczy przykryte powiekami, sprawiające wrażenie, że za chwile się
otworzą. Zwłaszcza, że u stóp pani czuwa – gotowy do zabawy - wierny piesek.
Sarkofag został ozdobiony po raz pierwszy motywem putti, aniołków tak potem
popularnym w renesansie. Marmurowa Ilaria przetrwała szczęśliwie sześć stuleci,
a we współczesności dorobiła się nawet własnej strony internetowej.
Podobnie
jak indyjski Tadź Mahal w Agrze, który przecież Szachdżahan z dynastii Wielkich
Mogołów wzniósł dla przedwcześnie zmarłej żony, Mumtaz Mahal. Ona też, podobnie
jak Ilaria nie przetrzymała trudów porodu, tyle, że tym razem… czternastego z
rzędu. (Zdjęcia: Visit Tuscany).
0 komentarze