Tu wcieliłam się w sztygara, poczułam westernowe klimaty, zjadłam „niebiańskie” lody, ale nie pokonałam najwyższej ścianki wspinaczkowej w Polsce. Gdzie tak się dużo działo?
W Nowej Rudzie.

Malownicze Góry Sowie w Sudetach Środkowych na Dolnym Śląsku znałam już wcześniej. Eksplorowałam je jeszcze jako nastolatka podczas obozów lingwistycznych w Srebrnej Górze. Biegałam tam po zawieszonych wśród mgieł, 30-metrowych mostach - wiaduktach nieistniejącej już kolejki zębatej, wspinałam się do największej twierdzy górskiej w Europie  i chłonęłam opowieści o tajemniczym transporcie „skarbów”, jakie mieli ponoć właśnie tutaj ukryć Niemcy w końcu II wojny światowej.
Do Nowej Rudy, położonej amfiteatralnie na pagórkach między Wzgórzami Włodzickimi a Górami Sowimi zawitałam  po raz pierwszy. Organizatorzy zapewnili naszej grupie dziennikarzy moc atrakcji, jakie przerosły moje oczekiwania.

Więcej na temat emocji, jakie zafundowała nam Nowa Ruda w moim artykule na łamach magazynu ŚWIAT PODRÓŻE KULTURA:

Najseksowniejszy, the hottest, czyli najbardziej rozpalający zmysły, najprzystojniejszy – to najpopularniejsze dziś przymiotniki określające urodę panów.

Bradley Cooper, Robert Pattinson, Ryan Gosling, książę Harry. Światowe rankingi pism lifestylowych najpiękniejszych panów na świecie dostrzegają  zazwyczaj jedynie wśród najbardziej znanych aktorów, ewentualnie koronowanych głów.

Ja sporządziłam własną listę  „modelowych” przedstawicieli płci brzydszej. Ponadczasową, bo sięgnęłam do czasów najdawniejszych i różnych kultur. W ten sposób zobaczymy, jak zmieniał się przez wieki ideał męskiego piękna. Przy czym również postawiłam na „celebrytów”, tyle, że inaczej rozumianych. Jednym z nich jest dla mnie Marek Aureliusz, którego w Rzymie na Kapitolu jestem w stanie odwiedzić o każdej porze, nawet o wschodzie słońca, co widać na zdjęciu ilustrującym ten post.

Poznajcie mój ranking pięknych w najnowszym magazynie lotniska Warszawa-Modlin oraz linii autokarowych Polonus Partner ŚWIAT PODRÓŻE KULTURA

Ten emirat ze stolicą o tej samej nazwie jest tańszy niż sąsiedni Dubaj i całkowicie bezpieczny. Morze, pustynia, muzea, festiwale sztuki nie tylko arabskiej są jego turystycznymi atutami. Nie wypijemy tam natomiast alkoholu i nie zatańczymy w nocnym klubie.

Położona na Półwyspie Arabskim, Szardża wchodzi w skład Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Jako jedyna z siedmiu tworzących to federacyjne państwo emiratów ma aż dwa wybrzeża, zachodnie i wschodnie nad Zatoką Perską i Omańską, które kuszą piaszczystymi plażami, luksusowymi hotelami i licznymi możliwościami uprawiania sportów wodnych. Architektura miasta Szardża wydaje się mniej wyszukana niż ta w Dubaju, przez co bardziej swojska, bo nawiązująca do wzorców europejskich. Emirat wyraźnie natomiast pragnie się promować jako centrum kultury wysokiej: nowoczesnej, a jednocześnie nawiązującej i czerpiącej z ponad 6 tys. lat tradycji. Tak Szardża zaprezentowała się właśnie w Warszawie podczas warsztatów dla branży turystycznej zorganizowanych w hotelu Marriott przez magazyn All Inclusive.

20 minut od Dubaju

Tyle czasu zajmuje przejazd samochodem z lotniska w Dubaju do Szardży – przekonywała podczas swojego wystąpienia Agata Rasala, dyrektor sprzedaży Emirates. Tą linią najszybciej, bo w 5,5 godz. dostaniemy się do Dubaju bezpośrednio z Warszawy na pokładzie Boeinga 777. Do wyboru, w zależności od zasobności portfela klasy ekonomiczna, biznes i first, przy czym nawet w najniższej dostaniemy posiłki. Pasażerowie klasy najwyżej natomiast mają do dyspozycji osobne kabiny. Wszystkie przyloty i odloty Emirates odbywają się w nowym, ekskluzywnym terminalu 3 Międzynarodowego Lotniska w Dubaju. Przez stronę emirates.com można wynająć samochód na miejscu – od 60 zł na dzień.

Lider kultury i turystyki

Od 30 lat Szardża zbiera laury na arenie międzynarodowej za swój wkład w rozwój kultury i poszanowanie dziedzictwa narodowego – mówiła Alevtina Aleksashina, dyrektor działu Wspólnoty Niepodległych Państw w Organizacji Rozwoju Handlu i Turystyki Szardży. – Została wybrana przez UNESCO Stolicą Kultury Świata Arabskiego w 1998 r., podobny tytuł przyznała jej w 2014 r. ISESCO, islamski odpowiednik UNESCO. Cztery lata temu Szardża została też wybrana Stolicą Arabskiej Turystyki – dodała Aleksashina. Potwierdzeniem jej słów były pokazy slajdów i filmów pokazujących kulturalną ofertę Szardży. Jej stare miasto, ongiś handlowe centrum emiratu zostało odnowione z poszanowaniem zabytków przeszłości i przekształcone w Dzielnicę Dziedzictwa z licznymi muzeami, w tym Muzeum Dziedzictwa pokazującym wszystkie aspekty życia w emiratach i Muzeum Kaligrafii przybliżającym arabską sztukę pisania. Można tu też obejrzeć, pieczołowicie odtworzony, arabski dom Bait Al Naboodah i odwiedzić jeden z souków, czyli targów, na przykład Souk Al Arsah pełen sklepików z lokalnymi wyrobami ze srebra i drewna, biżuterią, kosmetykami i ubraniami. Na granicy dzielnicy wznosi się 200-letni fort Al Hisn z ekspozycją poświęconą historii emiratu i tarasem widokowym na okolicę. Stare miasto w Szardży od lat figuruje na Liście Informacyjnej Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Stolica emiratu szczyci się też Muzeum Sztuki, jednym  z największych w ZEA  

oraz Muzeum Cywilizacji Islamskiej z eksponatami sięgającymi VII w n.e. Rok temu Szardża jako pierwsze miasto w świecie otrzymała od UNICEF-u tytuł „miasta przyjaznego dzieciom”.

Czas na przygodę

Kolejne filmy i serie slajdów zaprezentowały różne opcje dla amatorów wakacji typu adventure. Na pustyni Mleiha, 65 km od stolicy emiratu czekają grobowce z epoki brązu, forty z czasów przedislamskich, szkielety wielbłądów i narzędzia z epoki żelaza w fascynującym Centrum Archeologicznym Mleiha, wreszcie trekking, paragliding czy rajdy samochodem po wydmach. Koralowe ogrody kuszą nurków w Khorfakkan na wschodnim wybrzeżu. W liczącym 500 ha rezerwacie przyrodniczym  Khor Kalba można popływać kajakiem pośród lasów mangrowych. Kajakarstwo, paragliding, kitesurfing  i inne aktywności wodne oraz opalanie oferuje plaża Al Khan Beach w stolicy. Nieopodal niej znajduje się Akwarium ze 150 gatunkami ryb, żółwi, koralowców i inne organizmów wodnych z Oceanu Indyjskiego i Zatoki Perskiej, które można oglądać spacerując w szklanych tunelach. 

Inne atrakcje

Zbudowany w 2005 r. Al Noor Mosque jest jedynym meczetem w Szardży otwartym również dla nie muzułmanów. Można go zwiedzać, a nawet wziąć udział w dyskusjach na temat historii, religii i tradycji emiratów. Nabrzeże Al Majaz to miejsce pełne zielonych terenów, wybornych restauracji tuż nad wodą, po której można popływać łódkami i gdzie tutejsza fontanna nocą oferuje spektakl światła i dźwięku. Rozrywkę dla całej rodziny gwarantuje park wodny Al Montazah.

Szardża wręcz eksploduje liczbą rozmaitych wydarzeń jak Międzynarodowe Targi Książki, Dni Dziedzictwa, Światowy Festiwal Muzyki, Sharjah Biennial – festiwal instalacji, performance’u i filmu artystów z całego świata, Międzynarodowy Festiwal Fotograficzny XPOSURE.

W tym emiracie obowiązuje bezwzględne prawo szariatu i nie można tu sprzedawać ani pić alkoholu. Nie ma też klubów nocnych i dyskotek. Jednocześnie istnieje tolerancja względem innych religii i kultur, czego dowodem są na przykład oficjalne obchody hinduistycznego święta światła Diwali czy hinduistycznego światła radości i wiosny Holi przez mieszkających w Szardży Hindusów.

Szardżę zaprezentowali podczas warsztatów: Khalid Jasim Al Midfa, przewodniczący SCTDA, Yazan Mohammad Al Khudairi, dyrektor działu promocji i Alevtina Aleksashina, dyrektor działu Wspólnoty Niepodległych Państw. Polscy agenci i biura podróży mogły nawiązać kontakty z przedstawicielami Orient Tours, Sheraton Sharjah Beach Resort & Spa, Coral Beach Resort & Spa, Occidental Sharjah Grand i Golden Tulip Hotel Apartments.


(Zdjęcia: własne i Kuba Kilian nr 2 i 4)

Niszczyciel ORP Błyskawica to statek - legenda. Zwodowany na dwa lata przed II wojną światową, brał w niej udział od początku do końca walk w Europie: na Atlantyku, Morzu Północnym i Morzu Śródziemnym. Uczestniczył w kampanii norweskiej i ewakuacji Dunkierki, bitwie o Atlantyk, operacjach „Torch” i „Overlord” oraz bitwie pod Ushant, gdzie koło tej angielskiej wyspy w czerwcową noc 1944 r. alianckie niszczyciele rozgromiły niemieckie jednostki. Działalność u boku aliantów zakończył udziałem w operacji „Deadlight” ,polegającej na niszczeniu, czyli de facto zatapianiu niemieckich U - Bootów. W maju 1946 został przejęty przez Royal Navy, pod polską banderę powrócił 1 lipca 1947 roku.

Dziś ORP Błyskawica zacumowany przy gdyńskim nabrzeżu pełni edukacyjną funkcję statku-muzeum. Od dawna marzyłam, aby go obejrzeć i pod koniec maja wreszcie nadarzyła się okazja. Niszczyciel znalazł się w programie prowadzonej przeze mnie wycieczki dzieci z III i IV klas podwarszawskiej szkoły podstawowej. Mimo ulewy, jaka tego dnia spadła na Trójmiasto, moi podopieczni nie ociągali się przy wyjściu z autokaru. Byli chyba jeszcze bardziej podekscytowani niż ja sama. - Wejdziemy na prawdziwy okręt wojenny! - przekrzykiwali się chłopcy w zachwycie, a dziewczynki im wtórowały. Kupiłam bilety w pobliskiej kasie i stanęliśmy z grupą w kolejce. Przed nami była tylko jedna wycieczka, która po otwarciu jednostki od  godz.10 od razu weszła na pokład. Tymczasem z nieba lunęło jeszcze bardziej - dosłownie ściana deszczu. W tym momencie z boku pojawiła się inna grupa i po krótkiej rozmowie z wpuszczającą na ORP Błyskawica kobietą weszła na pokład.

- Teraz powinniśmy być my! - zauważyłam. - To grupa na specjalne zaproszenie kapitana - odparła "cerberka". - A jak można uzyskać takie zaproszenie? - drążyłam. Pani mruknęła coś na temat "znajomości" czy "kontaktów". Po chwili na pokład wpuszczono trzy kolejne grupy bez kolejki.

- Dlaczego? - usiłowałam się dowiedzieć, podczas gdy moje "maluchy", całe przemoknięte i zziębnięte dosłownie szczękały zębami, bo temperatura jak na maj była bardzo niska. - Mają pierwszeństwo, ponieważ prowadzone są przez przewodnika z Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni! - uzyskałam odpowiedź.  Ja miałam natomiast "tylko" przewodniczkę miejską. Potężnie "wkurzona" wspomniałam, że jako dziennikarz opiszę tę sytuację i wtedy od razu moja grupa weszła na statek. Tyle, że mnie się już osobiście odechciało zwiedzania, zwłaszcza, że ekspozycja "trąci myszką", przypominając muzea z czasów PRL-u. Dzieciaki w mokrych butach i ubraniach też wyraźnie straciły humor i zapał. Nic dziwnego - pod statkiem, w lodowatych strugach deszczu i porywach przenikającego wiatru spędziły ponad 30 minut. 

Przed napisaniem tego tekstu zajrzałam do regulaminu zwiedzania ORP Błyskawica. Nie ma w nim nic na temat uprzywilejowanych wejść. Ta sytuacja stała się jednak dla mnie kolejną lekcją - przed zwiedzaniem obiektu trzeba zajrzeć do jego regulaminu, aby w razie czego móc się na niego powołać, choć to wcale nie musi okazać się pomocne. Wiem jedno, ani ja, ani też biuro, z którym współpracuję nigdy już nie wybierzemy się na ORP Błyskawica. Szkoda, że tak szacowna jednostka rządzi się dzikimi prawami rodem z poprzedniej epoki.

Przez trzy dni testowałam w praktyce aplikację Incentive App – aplikację mobilną stworzoną specjalnie na potrzeby organizatorów podróży i pilotów. Zdała egzamin wspierając mnie w trudnym czasie wyjątkowo nie przewidywanej pogody.

Postanowiłam sprawdzić IncentiveApp mając „w odwodzie” również tradycyjną teczkę pilota. Z jednej więc strony stos dokumentów w segregatorze – każdy w osobnej „koszulce” – z drugiej strony to samo, tyle że w formie elektronicznej zapisane w moim Iphonie. Wystarczyło tylko kliknąć w ikonkę i już rozwijało się menu. Nie da się ukryć – wygodnie.

                                                                  Sms do uczestnika

Aplikację poddałam próbie podczas trzydniowej wycieczki szkolnej na Pola Grunwaldu i do Trójmiasta. Moimi podopiecznymi byli uczniowie dwóch ostatnich klas podstawówki oraz czterech wychowawców.

Na początek Lista obecności, która od razu wymagała korekty. Okazało się, że jedno z dzieci zachorowało i w miejsce niego jedzie inne. Na papierowej liście musiałam kreślić i dopisywać, przez co stała się już mniej czytelna – w komórce trzeba było tylko wymienić dane i nie pozostał najmniejszy ślad po tej operacji. Poza tym w wersji elektronicznej, klikając na każde nazwisko uczestnika rozwijałam dodatkowy pakiet informacji o nim: telefon, mail oraz niezwykle ważny punkt jakim jest Dodatkowa informacja. Tu mogłam umieścić otrzymaną dopiero od wychowawców wiadomość, że Basia N. i Kasia D. „nie jedzą zup zabielanych”, czyli cierpią na nietolerancję laktozy. W tym wypadku dopiski na liście papierowej, z dodatku na marginesie, bo 44 dzieci musiało się „zmieścić” na jednej kartce – znów okazało się mało czytelnie. 

Bardzo chwaliłam sobie samą funkcjonalność polegającą na podziale uczestników na osobne grupy. W klasycznej, papierowej teczce pilota zazwyczaj jest to jedna lista: na początku wycieczkowicze, potem nauczyciele, o ile jest to grupa szkolna, potem kierowcy. Natomiast kontakty do przewoźników lokalnych, obiektów noclegowych czy atrakcji turystycznych na trasie – ujęte są osobno w programie wycieczki. W aplikacji klikałam tylko „wybierz grupę” i w zależności od potrzeb wchodziłam w następujące grupy: Dzieci, Kadra, Kierowcy, Obiekty, Przewodnicy, Nocleg. Przy każdym nazwisku miałam kontakt do danej osoby z opcją telefonu lub sms. Dzięki temu mogłam na przykład w czasie drogi przesuwać godzinę obiadokolacji, ale też wizyty w muzeum wysyłając wiadomość. Oczywiście tak samo postępowałam i wcześniej, korzystając z danych z teczki pilota. Jednak w przypadku aplikacji wyszukanie kontaktów jest znacznie prostsze, nie trzeba ich szukać w papierach i nie trzeba też ich wszystkich umieszczać we własnej liście kontaktów w telefonie. Po zakończonej imprezie usuwa się po prostu cały plik wycieczki z komórki. Znacznym ułatwieniem okazała się też funkcja jednoczesnego wysyłania tej samej informacji do wielu osób. Traktowałam ją regularnie jak „przypominajkę”, zwłaszcza wieczorem, po kolacji, gdy zarówno dzieciaki, jak i wychowawcy byli już w swoich pokojach – wtedy dostawali ode mnie jeszcze raz informację o godzinie śniadania i odjazdu następnego dnia. Wcześniej oczywiście ogłaszałam program na kolejny dzień na kolacji. Równie przydatna była w kontaktach z nauczycielami, gdy chciałam z nimi coś ustalić, a nie było ich w pobliżu czy na przykład podróżowaliśmy autokarem, ale nie chciałam, aby nasze ustalenia słyszały dzieci. Zgodnie z przepisami dwójka wychowawców siedzi na początku pojazdu, podczas gdy pozostała dwójka – w drugiej jego części. Najbardziej jednak pomogła mi funkcja wysyłania sms do wielu osób gdy kilkoro naszych dzieciaków chwilowo zaginęło na grunwaldzkich polach, a także gdy trójka z nich została pod pokładem zwiedzanego ORP Błyskawica w Gdyni – zasłuchali się w opowieść innego przewodnika. Ponieważ najmłodsze pokolenie nie rozstaje się z komórkami ani na chwilę, uczniowie od razu odczytali wiadomość i po chwili już ich zobaczyliśmy.

Nie do przecenienia jest też udział biura przy tworzeniu aplikacji. To ono, z pomocą pilota – lub bez w zależności od stopnia współpracy wprowadza wszystkie dane. Ono też może na bieżąco korygować zawarte w niej informacje i poprzez nią kontaktować się tak z pilotem, jak i uczestnikami. Taka aktualizacja danych nie jest możliwa w przypadku teczki papierowej. Biuro może wysłać informacje mailem, ale wtedy trzeba wejść do poczty, otworzyć ją. W IncentiveApp wszystko jest pod ręką, dostępne na jeden- dwa kliknięcia.

Korekta agendy

W przypadku agendy autorzy aplikacji również się spisali. Zamiast przerzucać kartki z programem – w komórce wchodziłam od razu w wybrany dzień tygodnia i miałam cały program przejrzyście rozpisany. Mało tego, opatrzony ikonkami - symbolami danej czynności. Na przykład wyjazd to autokar, obiad – talerz i dwa widelce, nocleg – dom. Przy każdym punkcie programu osobna ikonka w formie kartki z zagiętym rogiem informowała o możliwości zamieszczenia notatki. Za ich sprawą wprowadzałam regularnie korekty do programu – gdy ulewa uniemożliwiła nam grę terenową w Sztutowie, gdzie również spaliśmy, zamieniliśmy ten punkt programu na atrakcję w postaci zwiedzania latarni morskiej w Krynicy. Zresztą to właśnie pogoda pozwoliła najbardziej docenić zalety aplikacji. Wyciąganie teczki z papierami w deszczu i sprawdzanie w niej czegoś na bieżąco jest po prostu niewygodne. Komórce nie straszne nawet oberwanie chmury. Natomiast warto mieć ze sobą w pogotowiu Power bank.

Na koniec mam jeszcze jedno niezwykle ważne spostrzeżenie. Kierowcy jadący z grupą, zwłaszcza za granicę często  nie znają trasy. Jadą więc „na GPS”, a on nierzadko bywa zawodny. Dobry pilot sam powinien znać drogę – tego zresztą nasze biura podróży wymagają. Dlatego przydadzą mu się mapy. Nie te ściągane pośpiesznie z Gogle Maps w ostatnim momencie, gdy już trzeba skręcić do danej miejscowości, czas „goni”, a my tracimy głowę. Można to uczynić jeszcze przed wycieczką, wgrywając je do IncentiveApp przez konfigurator. Nie ma bowiem możliwości, aby ta aplikacja sama wyszukała mapę potrzebnego nam miejsca.

Chciałabym, aby biura podróży wprowadziły IncentiveApp, bo to bardzo użyteczne, nowoczesne narzędzie.

Więcej informacji znajdziecie na stronie www.incentiveapp.pl