Mam dwie godziny wolne. Jedynie 120 minut dla siebie. W Sienie. Moja grupa, którą prowadzę po Toskanii od dwóch dni zaledwie - po obowiązkowym zwiedzaniu rozbiegła się we wszystkie strony: do katedry, na zakupy, na kawę.


Błądzę po wąskich uliczkach, które za każdym razem, gdziekolwiek bym nie skręciła, wyprowadzają mnie znów na Piazza del Campo. Mój wzrok przesuwa się po murach kontrad czyli dzielnic - miasto ma ich siedemnaście, a każda jakże oryginalną, nietypową nazwę. To nie warszawski Mokotów albo Wola, czy krakowskie Podgórze, Zwierzyniec lub Stare Miasto. W Sienie większość ma nazwy zwierzęce: Gęś, Baran, Żółw, Smok, Ślimak, Orzeł, Gąsienica, Jeżozwierz, Wilczyca, Pantera.


Tylko dziesięć z nich bierze każdorazowo udział w palio, końskiej gonitwie organizowanej dwukrotnie w ciągu roku na Piazza del Campo, gdzie wszelkie chwyty są dozwolone, byle tylko wygrać. Z niej właśnie słynie Siena.


O samym palio napisano już tak wiele: w przewodnikach, prasie, na blogach w przeciwieństwie do głównej nagrody. A jest nią właśnie Palio, stąd nazwa całego wydarzenia. Określane przez sieneńczyków mianem cencio jest w istocie oryginalnym malowidłem na materiale, a ściśle na jedwabiu w kształcie wydłużonego ku dołowi prostokąta. Rozpina się je na biało-czarnym stelażu i niesie niczym sztandar w procesji. Za każdym razem innemu artyście przypada zaszczyt stworzenia palio. W tym roku był to Tommaso Andreini, którego istnienie odkryłam właśnie podczas tych dwóch godzin w Sienie.


Zadecydował czysty przypadek. Mijałam właśnie galerię sztuki i zobaczyłam konie w pędzie. W tumanie kurzu, bo Piazza del Campo na palio pokrywane jest mieszaniną piasku i wulkanicznego tufu. Z szarego obłoku wynurzały się sylwety koni i dżokejów, tak realistyczne, jakbym oglądała film na you tube. A przecież było to płótno. Aż się zatrzymałam i już po chwili byłam w środku galerii, już pytałam jej właścicielkę o autora niezwykłego obrazu. Pokazała mi kolejne, a ja pożałowałam, że nie mogę ich wszystkich, z miejsca nabyć.


Wyraźna inspiracja surrealizmem w wydaniu Dalego, ale też poetyką Italo Calvino. Andreini, rocznik 1977 r. z równą swobodą bowiem tworzy obrazy realistyczne, jak i zanurza się w "odjechaną" baśniowość.


Zakochany w Sienie i w samym palio, od 1995 r. tworzy sztandary i dekoruje tamburyny dla kontrady Wieża (Contrada della Torre). Dla tej samej dzielnicy zaprojektował też uroczyste kaftany, w tym zwycięski w 2005 r. Nie narzeka na brak zleceń również od innych dzielnic, przeważnie dotyczących palio, jak również z poszczególnych parafii. Na co dzień pracuje dla sieneńskiej firmy Voltoini, zajmującej się restauracją dzieł sztuki. I maluje swoje zanurzone w legendach i palio obrazy:

Albo toskańskie miasta jak to na kolejnym płótnie, które mogłoby być zarówno Sieną jak i "Manhattanem średniowiecza", czyli San Gimignano, a może ponurą późniejszym popołudniem Volterrą?


Paleta barw to głównie wszystkie odcienie szarości, brudne błękity i beże. Tylko niekiedy pozwala sobie na malowanie nostalgicznych widoczków, które też nie są banalne: www.tommasoandreini.it/


Jego tegoroczne palio, poświęcone zresztą z duchem przesłania papieża Franciszka Miłosierdziu, jest  surrealistyczne. Jednocześnie spełniając surowe reguły, jakim podlega. Najważniejszą z nich jest to, że malowidło musi zawierać elementy nawiązujące wyraźnie do wydarzenia, ku czci jakiego jest rozgrywane. 2 lipca jest to uroczystość Matki Bożej z Provenzano, zaś 16 sierpnia Wniebowzięcia Matki Boskiej. Kolejną, że palio lipcowe wykonywane jest zawsze przez artystę ze Sieny, a sierpniowe - nie pochodzącego z tego miasta. Wśród nich byli naturalnie najsłynniejsi, w tym Botero. ale też budzący kontrowersję czy wręcz oburzenie, jak libański malarz Ali Hassoun.


W 2009 r. wykonał on bowiem palio, na którym św. Jerzy zyskał rysy i strój arabskie, a w koronie Matki Boskiej sąsiadowały ze sobą elementy chrześcijańskie i muzułmańskie.



Niektórym hierarchom kościelnym taki synkretyzm religijny nie przypadł do gustu http://www.smtvsanmarino.sm/attualita/2010/07/03/negri-inaccettabile-drappellone-palio-siena