Był taki moment na samym początku pandemii, w marcu 2020 r., kiedy lombardzkie miasto Bergamo i cała jego prowincja stały się światowym epicentrum pandemii Covid-19. To wówczas włoski urząd statystyczny ISTAT i Istituto Superiode di Sanita' (Wyższy Instytut Zdrowia) odnotowały wstrząsająco wysokie statystyki - 5919 zmarłych, o 568% więcej niż wynosiła średnia zgonów w poprzednich pięciu latach w tym samym miesiącu. W samym Bergamo zmarło w marcu 2020 r. 678 osób, o 424% więcej niż w analogicznym okresie lat 2015-2019. Pisano wówczas o Bergamo jako o włoskim Wuhan. Oficjalny bilans wszystkich ofiar Covid-19 w Bergamo za 2020 r. to 6500 zmarłych, ale mówi się, że mogło ich być nawet dwa razy więcej. To ogromna cyfra, zwłaszcza na 120-tys. miasto. Jedną z form upamiętnienia tego tragicznego bilansu jest pomnik, który stanął w centrum miasta - "Anima Mundi" (Duch świata) autorstwa Ugo Rivy, 70-letniego artysty z Bergamo (polecam Jego profil na FB https://www.facebook.com/ugo.riva. Odkryłam ten pomnik zupełnie przez przypadek idąc od stacji kolejowej. Zrobił na mnie kolosalne wrażenie. Spójrzcie sami. Gdzie dokładnie znajduje się pomnik? Przed budynkiem Credito Bergamasco przy placu Porta Nuova: Prowadzi do niego od głównej stacji kolejowej (w Bergamo są dwie - druga przy imponującym kompleksie szpitalnym) piękna, elegancka, szeroka ulica papieża Jana XXIII - na piechotę ok. 5-8 minut. Warto wiedzieć, że ten kanonizowany wraz z Janem Pawłem II święty kościoła katolickiego urodził się, jako Giuseppe Angelo Roncalli w małej miejscowości Sotto il Monte (dziś Sotto il Monte Giovanni XXIII) właśnie w prowicji Bergamo (1881-1963) i jest w niej bardzo czczony. Opisany pomnik to nie jedyne miejsce poświęcone ofiarom pandemii. Kolejną inicjatywą, tym razem stowarzyszenia Comune Virtuosi, które podjęło miasto Bergamo jest bowiem Las Pamięci, "bosco della memoria" pełen zieleni z alejkami i ławeczkami do odpoczynku. Z 750 roślin, jakie zaprojektował w nim agronom Roberto Reggiani, 130 stanowią drzewa owocowe, 70 te znajdujące się w lasach i 90 krzewów. Pierwsze drzewo zasadzono w parku 18 marca br. "Bosco della memoria" znajduje się na obszarze parku Trucca (parco della Trucca), obok szpitala im. Jana XIII, który w czasie I fazy pandemii przyjął na siebie największy trud walki z pandemią o życie mieszkańców Bergamo. Partnerem projektu jest dziennik "L"Eco di Bergamo". Wracając już na stację kolejową ostatniego dnia mojego pobytu w Bergamo (wyskoczyłam tam na ostatni weekend listopada, czyli dosłownie przed kilkoma dniami) zauważyłam również plakaty opatrzone wiele mówiącym montażem zdjęć i napisem: "Już wróciliśmy": "Już wróciliśmy" można odczytywać jako powrót, przynajmniej do częściowej normalności, bo mieszkańcy Bergamo wychodząc z domu, zapełniają sklepy i kawiarnie, chodzą do teatru i muzeów. Jednocześnie jednak bardzo rygorystycznie przestrzegają przepisy covidowe. To oznacza, że bez przypominania i penalizacji noszą maseczki we wszystkich pomieszczeniach publicznych, również w środkach lokomocji - nie widziałam NIKOGO bez maseczek! Poza tym, aby wejść do restauracji, baru, muzeum czy teatru trzeba mieć paszport covidowy i to też jest sprawdzane. I jeszcze jedno - ta nawet zaskakująca jak na Włochów serdeczność i życzliwość, jaką można odczuć na każdym kroku. Doświadczyłam jej podczas pobytu rozmawiając z ludźmi, którzy jakże chętnie spieszyli z jakąkolwiek pomocą, gdy jej potrzebowałam. Na przykład w autobusie, gdzie zabrakło mi drobnych na bilet, a nie mogłam zapłacić kartą, jedna z pasażerek niemal wciskała mi do ręki 1,40 euro na przejazd! Bergamo to przepiękne miasto, o którym powstanie teraz seria postów. Bardzo je wam polecam na jesień, nawet na przełom listopada i grudnia, gdy ceny są niższe, nie ma tłumów, a temperatura wyższa, niż u nas i pojawia się słońce, co widać na moich zdjęciach. Teraz właśnie można "upolować" lot Ryanairem nawet od 9 zł - oczywiście bez opłat lotniskowych, więc startujcie! (Wszystkie zdjęcia są moją własnością, więc kopiowanie naturalnie zakazane!). Buon viaggio!